Ιστορία Αγίας Γαλήνης

Σύμφωνα με την παράδοση, η Αγία Γαλήνη οφείλει το όνομά της στην αυτοκράτειρα του Βυζαντίου Ευδοκία. Κατά το ταξίδι της εξορίας της για την Αφρική, η Ευδοκία αντιμετώπισε με το πλοίο της μεγάλη καταιγίδα, ενώ βρισκόταν κοντά την αρχαία πόλη Σουλία. Ζητώντας τη βοήθεια της Παναγίας, υπέδειξε στο πλήρωμα να πλησιάσει στη στεριά, κι έκανε τάμα αν γαληνέψει η θάλασσα να χτίσει μια εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία Αγία Γαλήνη.

Πράγματι το πλοίο άραξε σώο στην απάνεμη παραλία του χωριού, που ποτέ δεν σηκώνονται κύματα, και η αυτοκράτειρα άρχισε να οικοδομεί τον ναό, που ονόμασε Παναγία Αγία Γαλήνη.

H Αγία Γαλήνη έχει χτιστεί πάνω στην αρχαία μινωική πόλη Σουλία, μια από τις εκατό πόλεις της Κρήτης που περιγράφει ο Όμηρος. Ήταν τόπος λατρείας καθώς υπήρχε ναός αφιερωμένος στη θεά Άρτεμη. Η ιστορία της Σουλίας συνεχίστηκε μέχρι τον 7ο αιώνα, όταν καταστράφηκε από πειρατές.

Στην Αγία Γαλήνη έχουν βρεθεί κτίρια, τάφοι, μάρμαρα από την πόλη αυτή και τον ναό, ενώ δυο γρανιτένιες κολώνες κοσμούν έως σήμερα την εκκλησία του χωριού.

Ο όρμος της Αγίας Γαλήνης ήταν κατάλληλο αγκυροβόλιο για καράβια, και χρησιμοποιήθηκε στις επαναστάσεις του 1821 και 1866 για την εκφόρτωση πολεμοφοδίων. Αργότερα επειδή ήταν το πλησιέστερο λιμάνι στην εύφορη και ελαιοπαραγωγική περιοχή της Αμπαδιάς και των Μελάμπων το χρησιμοποιούσαν για τη φόρτωση ελαιολάδου στα πλοία, αλλά δεν υπήρχαν κάτοικοι.

Ο οικισμός ιδρύθηκε το 1884 τότε που κατασκευάστηκαν για εμπορικούς σκοπούς οικοδομές, αποθήκες λαδιού και κάποιες κατοικίες. Με τα χρόνια η εμπορική κίνηση και η εξαγωγή ελαιολάδου αυξήθηκε σημαντικά και για το λόγο αυτό ιδρύθηκε Τελωνείο. Μετά από μερικά χρόνια (1890) κατοικούσαν μόνιμα τον οικισμό περίπου 20 άτομα.